Była podzielona na dwie części: dla współpracowników pijarskich i zakonników. Przedstawiona analiza wyników będzie dotyczyła tej pierwszej grupy. 

Ankieta skierowana była w szczególności do środowisk nauczycieli i pracowników szkół, liderów, członków grup duszpasterskich działających w parafiach, do osób zatrudnionych w dziełach i wolontariuszy. Wypełniły ją 424 osoby.

Najchętniej udzielanymi odpowiedziami były te z pytaniami o cechy pozytywne, natomiast największe zainteresowanie wzbudziła możliwość ocenienia poszczególnych placówek.

Wnioski ogólne: 

• Pijarzy dają najmocniejsze świadectwo wiary osobistą postawą. 
• Źródłem zgorszenia dawanego przez pijarów są zaniedbania lub złe postępowanie w zakresie osobistego świadectwa, zaangażowania w posłannictwo i stosunku do bliźnich. 
• Praca z dziećmi i z młodzieżą wybija się w charakterystyce dzieł pijarskich. 
• Najczęstsze określenia tej pracy to: integracja, zaangażowanie, umacnianie w wierze, kreatywność. 
• Pijarzy mają świadczyć życiem o wierze wychodzić do ludzi i poświęcać się pracy z dziećmi i z młodzieżą. 
• Ankietowani wskazują jasno na powody do zgorszenia dawanego przez pijarów i oczekują od nich większego zaangażowania się w pracę z dziećmi i młodzieżą oraz w budowanie wspólnot. 

Wśród odpowiedzi dotyczących otrzymywania świadectwa wiary w Jezusa Chrystusa pojawiły się odwołania do pijarów działających zarówno na rzecz dzieci i młodzieży, jak i o prowadzących grupy czy wspólnoty. Często pojawiały się wypowiedzi mówiące o pomocy otrzymanej od pijarów niekoniecznie w związku z posłannictwem pijarskim. Kolejna część dotyczyła postępowania pijarów uważanego za niezgodne z ich powołaniem. Odpowiedzi skupiały się wokół poszczególnych kategorii: negatywny obraz świadectwa życia, zaangażowanie, pomoc bliźniemu i duszpasterstwo. Najwięcej z nich dotyczyło tej pierwszej kategorii. Wypowiedzi były nacechowane emocjami mającymi formę wyliczeń. Procentowe zestawienie tych dwóch pytań pozwala zauważyć, dysproporcję na rzecz odpowiedzi negatywnych. Można to zinterpretować, że pijarzy najmniej zgorszenia budzą posługą duszpasterską, ale jednocześnie jest to obszar mniej odpowiedzialny od pozostałych. 

Dalsze pytania dotyczyły dzieł pijarskich, ich efektów funkcjonowania. W największej mierze odpowiedzi dotyczyły sposobów lub efektów działania, w których najczęściej powtarzały się odpowiedzi skoncentrowane wokół pracy z dziećmi i młodzieżą. Wyszczególnione również zostały poszczególne dzieła oraz postawy. Wśród odpowiedzi często pojawiają się określenia wymienianych konkretnych miejsc, środowisk jako sprzyjających wychowywaniu dzieci i młodzieży, rozwojowi i wzrostowi wiary, a także umożliwiających rozwój wielokierunkowych zainteresowań. 

Ostatnia część dotyczyła obszarów, na jakich powinni się skupić pijarzy w swoim posłannictwie. Wśród odpowiedzi znalazło się wiele obserwacji i pomysłów, które będą cenną inspiracją w fazie planowania na kolejne cztery lata. Mogą one stanowić diagnozę wyzwań stojących przed Kościołem w Polsce: praca z dziećmi i z młodzieżą oraz budowanie wspólnot. 

Współpracownicy pijarscy ocenili również 7 wybranych elementów życia pijarskich wspólnot zakonnych: dialogu we wspólnocie, obserwacji zakonnej, relacji braterskiej, szczerości postaw, troski o współbraci w kryzysie, współodpowiedzialności oraz zaangażowania w posłannictwo. Interpretacja odpowiedzi pozwala również stwierdzić, że środowisko dzieł pijarskich jest uważane jako spójne. To co w nich uważane jest za wartość i świadectwo wiary jednocześnie ich ubogaca. 

Pośród kilku odpowiedzi podkreślających wartość spotkań środowiska pijarskiego z różnych miejsc pojawiła się propozycja zorganizowania takich spotkań dla liderów grup parafialnych. Głosy te potwierdzają, że współpracownicy pijarscy mają świadomość przynależności nie tylko do środowiska danej placówki, ale także do wspólnoty na poziomie Prowincji.

Podziękowanie dla respondentów

Jednym z największych problemów, które dotykają dziś społeczeństwo i Kościół, jest izolacja i poczucie osamotnienia. W takim stanie bardzo potrzebujemy kogoś, kto podejmie z nami rozmowę, i pomoże nam uniknąć szamotania się we własnych opiniach, obawach i przypuszczeniach. Dzięki temu zyskujemy poczucie wolności, możliwość decydowania o sobie i odwagę do działania. Odpowiedzi pijarskich współpracowników na ankietę kapitulną spełniły taką rolę. Upewniły pijarów, że jest wielu ludzi, którzy czują się z nimi związani, którym na nich zależy i którzy pijarom wiele zawdzięczają. Zdania pozytywne i serdeczne, tak samo jako krytyczne i emocjonalne czy refleksyjne i konstruktywne są świadectwem tego, że Pan Bóg prowadzi nas wspólną drogą i umacnia nas w pełnieniu Jego woli. Dlatego z serca dziękujemy wszystkim, którzy poświęcili czas, żeby podzielić się swoimi obserwacjami, opiniami i natchnieniami Ducha Świętego!

Oceny zawarte w ankietach odwołują się do najistotniejszych elementów charyzmatu pijarskiego i powołania kapłańskiego, zakonnego i wychowawczego: przeżywania wiary i wierności Bożemu wezwaniu, do poświęcenia się dzieciom i młodzieży, do czynnej miłości bliźniego... i stawiają przed zakonnikami wymagania. Wiemy, że nie jest naszym zadaniem wypełniać kolejne „standardy”, ale ‒ jak mówił św. Józef Kalasancjusz ‒ dążyć do doskonałości w miłości. Wypowiedzi respondentów do tego właśnie nas mobilizują.

Kongregacja Prowincjalna

Dla Większego Wzrostu Pobożności i na Pożytek Bliźnim

MK