Dzieło Kalasancjusza: Szkoły Pobożne
Jest prawdą, że człowiek wyraża się w swym dziele i że to dzieło stanowi o człowieku, który je tworzy i podtrzymuje. O Szkole Pobożnej Kalasancjusza powiedział wielki arabista García Gómez, że jest najbardziej hiszpańska, światła, odpowiednio wielkoduszna i bardzo upragniona przez naród. Nie można określić jej lepiej.
Narodziła się ona kanonicznie w 1617 r. i bardzo szybko rozpowszechniła w Rzymie, Ligurii, Neapolu, Toskanii, Niemczech, na Sycylii, Sardynii i w Polsce... Dwa lata przed śmiercią Kalasancjusza, która nastąpiła w 1648 r., istniało 37 szkół, w których nauczało 490 zakonników.
Gdzie znajdują się dziś pijarzy?
Aktualnie pracują na pięciu kontynentach, w państwach o różnych ustrojach i obranych kierunkach politycznych: 24,17% wspólnot znajduje się w miastach o liczebności poniżej 25 tys. mieszkańców, 20,23% funkcjonuje na obszarach rolniczych, aż 52,91% istnieje w rejonach geograficznych, gdzie poziom rozwoju ekonomicznego jest średnioniski i niski.
W Europie pijarzy pracują także w państwach słabszych gospodarczo, jak np. Białoruś... Przez długie lata istnieli również „ukryci” w krajach, gdzie Zakon nie był dopuszczony jako instytucja (Czechosłowacja, Rumunia, ZSRR).
W ostatnich latach zmniejsza się liczba tych, którzy pracują w Europie na rzecz tych, którzy wychodzą ku regionom najuboższym. Z każdym dniem wzrasta liczba wstępujących do Zakonu spoza Europy.
Co robią i nad czym pracują?
Podobnie jak Kalasancjusz, pijarzy poświęcają swoje wysiłki temu wszystkiemu, co związanie jest z dziećmi i młodzieżą. Ewangelizują i wychowują zgodnie ze swoim hasłem: Pobożność i Nauka, w duchu służby na rzecz budowy społeczeństwa bardziej sprawiedliwego i bardziej braterskiego (Reguły, n. 89). Usiłują stać się, jak mówią Konstytucje, w pewien sposób znakiem nadziei przyszłego Królestwa i sługami braterskiej jedności ludzi (n. 25). Nie czynią żadnej różnicy między rasami czy klasami społecznymi. Ale obdarzają szczególną troską najuboższych i potrzebujących (Reguły, n. 90).
Wszyscy pijarzy są zakonnikami i wychowawcami z powołania. Prawie wszyscy są kapłanami.
Działają w obrębie czterech następujących obszarów: szkoły, parafie, misje i działalność młodzieżowa. Posiadają nadto „dzieła specjalne”, jak: ośrodki dla głuchoniemych, instytuty formacji wychowawców, wydawnictwa, przytułki dla młodzieży z marginesu...
Istnieją również takie dzieła społeczne, które – zainicjowane przez pijarów – znajdują się obecnie w rękach instytucji patronalnych: Hogares Providencia w Meksyku, Uniwersytet w Varacruz, Powszechna Kasa Oszczędności w parafii San Baltasar w Puebla itp.
Pijarów można spotkać przede wszystkim tam, gdzie żyją i bawią się dzieci. To nie implikuje wyłącznie szkoły i katechezy (choć i tak oznaczałoby to wiele), lecz także działanie wśród dorosłych, poprzez szkoły dla analfabetów, szkoły wieczorowe, szkoły dla rodziców, parafie, ruchy małżeńskie, grupy modlitewne, nauczanie wyższe, badania naukowe, poszukiwania pedagogiczne, odważne duszpasterstwo, misje. Zawsze ramię w ramię z młodymi, nauczycielami, księżmi, świeckimi, ubogimi.
Zadanie wychowawczo-duszpasterskie umieszcza ich w sercu i na styku Kościoła i społeczeństwa. Już w 1621 r. Kalasancjusz napisał:
Nasze posługiwanie jest niezastąpione i – prawdopodobnie – podstawowe dla reformy Kościoła i społeczeństwa.
Projekt życia na wzór Chrystusa i Kalasancjusza
Wychowawca czy kapłan może poświęcić się służbie młodzieży nie stając się pijarem. Jest to jasne. Ale być pijarem to znaczy przede wszystkim żyć na wzór Jezusa jak Kalasancjusz. Jak oni obydwaj, pijarzy mają nadrzędny cel: żyć doświadczeniem Boga Ojca i miłości, zwłaszcza poprzez postawy:
– ubóstwa (uwolnieni od władzy, prestiżu, „logiki” ludzkiej, siły... aby współdzielić z młodymi to, czym są i co posiadają);
– posłuszeństwa (wyzwoleni ze sterylności indywidualizmu, własnej egoistycznej wizji, konfrontacji, aby żyć i pracować we wspólnotach braterskich);
– czystości (wzmocnieni dla realnego poświęcenia się o wiele większej, niż tylko żona i dzieci, liczbie osób – jako świadkowie przyszłej rzeczywistości);
– i na drodze konkretnej służby: wychowania dzieci i młodzieży, szczególnie ubogich, w ich podwójnym wymiarze ludzi – dzieci Bożych.
Jacy są pijarzy?
Są wszystkim i wszędzie. Rzymianie, Austriacy, Baskowie z Chilijczykami czy Japończykami, Katalończycy, Meksykanie, Senegalczycy, Argentyńczycy, Kastylijczycy z Galijczykami, Węgrzy, Portorykańczycy, Andaluzyjczycy, Walencjanie z Aragończykami, Polacy i Ekwadorczycy...
Wewnątrz tak bogatej różnorodności, która dostarcza pijarom tylu wielorakich zjawisk kulturowych i politycznych ci, którzy ich znają mówią, że posiedli:
– nabożeństwo do Chrystusa i Jego Matki, Królowej Szkół Pobożnych;
– miłość do dzieci i młodzieży – niekończącą się...;
– wystarczająco pokory, realizmu, obiektywizmu;
– prostotę życia i zachowania;
– cierpliwość prawie niewyczerpaną;
– szacunek do dzieci i dorosłych, tych z prawa i lewa;
– wierność Kościołowi i osobie papieża;
– i nieustanne pragnienie doskonalenia się w życiu i nauczaniu.
W gruncie rzeczy, to wszystko odziedziczyli po Kalasancjuszu, który nauczał tego poprzez swój przykład i to polecał w swoich pismach.
za: www.seminarium.pijarzy.pl